اوریگامی، یک هنر قدیمی برای بالا بردن قدرت ذهن و خلاقیتهای فردی است که زادگاه آن کشور ژاپن میباشد. اوریگامی در اصل هنر تا کردن کاغذ (بدون استفاده از وسایل جانبی مثل چسب و قیچی) به صورت مختلف از جمله اشکال هندسی و حیوانات است که با مهارت خاصی انجام میشود.انجام حرکات ظریف دست و قدرت تمرکز ذهن، دو فاکتور اصلی برای تولید انواع اوریگامی است.
تاریخچه اوریگامی
اگرچه زمان تولد اولین اوریگامی به صورت دقیق مشخص نیست، ولی به صورت امروزی میتوان اولین رد پای آن را در سال های ۱۶۹۰ میلادی پیدا کرد. یعنی درست همزمان با پیدایش و توسعه صنعت کاغذسازی در کشورهای مختلف از جمله آمریکا، چین و ژاپن. در برخی از اسناد تاریخی وجود ماکتهای کاغذی در چین را به عنوان نسل اول اوریگامی درنظر میگیرند. با این حال، اعتقاد عمومی بر این است که ژاپنیها این هنر را توسعه دادند.
کاربرد اوریگامی
اوریگامی در ابتدای پیدایش بیشتر کاربرد تزیینی و مصرفی داشت. به طوریکه در فستیوالها و جشن های مختلف برای هدیه به راهبان به صورت گلهای زیبا مورد استفاده قرار میگرفتند. همچنین استفاده از آن به عنوان یادبود در مراسم مذهبی از جمله مراسم تطهیر کاربرد گستردهای داشت. به مرور زمان استفاده از اوریگامی در معاشرت های اجتماعی رواج پیدا کرد. به طوریکه برای تزیین هدیهها در مراسم عروسی و یا تهیه یادبود در مراسم تدفین مورد استفاده قرار میگرفت. تهیه پروانههای نر و ماده یکی از بارزترین جلوههای استفاده از آن در مراسم جشن ازدواج میان ژاپنی ها میباشد. امروزه نیز به دلیل استفاده از کاغذهای قابل بازیافت در ایجاد انواع اوریگامی، از آن به عنوان نماد محیط زیست یاد میشود. همچنین کاربرد آن در کیهان شناسی، ریاضیات و مهندسی نیز در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. طراحی بروشور نیز یکی از کاربردهای خلاقانه از این هنر است.
در ایران چند مجموعه در حوزه آموزش و تولید محصولات اوریگامی به صورت تخصصی فعالیت دارند. از شرکت اوریمان (مرکز تخصصی اوریگامی) به عنوان فعال مجموعه این حوزه میتوان نامید.
روش ساخت اوریگامی
در ساخت اوریگامی معمولاً از یک قطعه کاغذ با ابعاد مختلف استفاده میشود. به طور کلی نوع کاغذ مورد استفاده میبایست نازک، صاف و مقاوم باشد و ترجیحاً هنگام تا کردن دچار تغییر شکل نشود. همچنین می توان از کاغذهای رنگی متناسب با موضوع مورد نظر استفاده نمود. زمینه اصلی ساخت اوریگامی را یک کاغذ مربعی با ابعاد مختلف تشکیل میدهد. سپس خلاقیت سازنده باعث میشود که مدلی سه بعدی از تصویر ذهنی ایجاد شود. بهتر است که برای تا کردن کاغذ از میز استفاده شود. بدین ترتیب، خط تا از کیفیت بالایی برخوردار خواهد بود.